Schoonmaken: regelmaat / routines / methodes

Vorige week schreef ik over de veelzijdigheid van zuiveringszout. De komende tijd hopen we hier nog veel meer te delen over natuurlijke middeltjes om mee schoon te maken, we hebben een goed recept voor het maken van handzeep en nog veel meer leuke tips en ideeën. Ach.. het huishouden...

Zoals onze moeder altijd zegt: "Alles heeft zijn onderhoud nodig". Je moet het gewoon allemaal een beetje bijhouden in huis. Wanneer je het laat versloffen, weet je namelijk na een paar maanden niet meer waar je moet beginnen en raak je volledig overweldigd. Daarnaast 'red' je het dan soms ook niet meer met natuurlijke schoonmaakmiddelen en heb je agressieve chemische spullen nodig om oppervlakken weer enigszins proper te krijgen. Wanneer je alles bijhoudt, scheelt je dat op de lange termijn veel tijd, frustratie en het is een stuk minder giftig.

Maar wat moet je dan allemaal bijhouden en hoe vaak moet je bepaalde dingen doen? Het is misschien toch niet zo makkelijk als dat het lijkt. Want hoe zorg je ervoor dat alles af en toe wat aandacht krijgt? Naast je werk, familie, vrienden en allerlei andere bezigheden is het soms lastig om het overzicht te houden.

Methodes

Zelf kwam ik een tijdje geleden twee schoonmaakroutines tegen die op YouTube erg populair zijn: Clean Mama en FlyLady. Ze pakken het beide net even wat anders aan. Ik heb van allebei een paar punten gepakt en er mijn eigen routine van gemaakt. Het belangrijkste vind ik namelijk dat het binnen mijn huis(houden) en leven past. Ik neem het ook niet iedere dag zo strikt, want als een schoonmaakroutine je leven gaat bepalen.. dan ben ik bang dat je grotere problemen hebt. Een kleine uitleg van de methodes:

Clean Mama

Deze methode werkt met vastgestelde dagelijkse, wekelijkse en maandelijkse taken. Dagelijks werk je een (kort) lijstje af: bed opmaken, vloeren nalopen, wassen, rommeltjes opruimen en het aanrecht schoonmaken. Er is een wekelijkse lijst met iedere dag één schoonmaakhandeling voor het hele huis: afstoffen/poetsen, stofzuigen, badkamers schoonmaken, dweilen, spullen opruimen en beddengoed & handdoeken. Maandelijks is er een lijstje met punten waar je op kunt focussen om naast je dagelijkse en wekelijkse punten aan te pakken: stofzuigen van plinten en meubels, lampen, vloerkleden wassen, houten meubels in de was zetten, enz.

De methode voelt wat vrijer en raakt tegelijk alle punten in huis, maar wat ik jammer vind is dat geen enkele kamer (behalve de badkamer) in één keer helemaal schoon wordt. De ene dag stof je alles, de volgende dag stofzuig je alle ruimtes en de dag erna dweil je pas. Ons huis heeft bijvoorbeeld beneden een lichte stenen vloer die iedere dag wel een stofzuiger en lichte dweilbeurt kan gebruiken. Boven hebben we een houten vloer die ik liever zo min mogelijk dweil en maar eens per week stofzuig. Wat ik wel sterk vind, is het overzichtelijke lijstje met dagelijkse punten, die heb ik in ieder geval overgenomen in mijn plan.

FlyLady

Deze methode is bedoeld om stapje voor stapje te komen tot een uitgebreide dagelijkse routine (baby steps). Je start door iedere dag één taak aan je lijstje toe te voegen. Na een maand (van 31 dagen) heb je dan dus 31 (!) punten op je dagelijkse lijst staan.

Een belangrijk punt op het lijstje is de dagelijkse 15 minuten schoonmaken van één zone. Niet meer en niet minder. FlyLady heeft het huis namelijk ingedeeld in vijf zones: entree (voordeur & gang), woonkamer, keuken, ouderslaapkamer (met evt. badkamer & kast) en de badkamer + één andere kamer. Je kunt de tijd bijhouden door een kookwekker te zetten, zodat je niet ongemerkt langer dan 15 minuten schoonmaakt.

Zelf vind ik het kwartiertje te strikt. Het komt soms voor dat ik dagen achter elkaar niet schoonmaak en dan op een mooie zonnige ochtend in een uurtje de hele beneden verdieping glad trek. Het is maar net wanneer ik er zin en tijd voor heb. Op sommige dagen ben ik al vroeg weg van huis en kom ik laat thuis, op andere dagen ben ik de hele dag in huis aan het rommelen.

Bepaalde punten uit de FlyLady-methode heb ik zeker wel opgenomen in mijn eigen plan. Ik vind het vooral prettig dat je iedere keer één zone (of ruimte) schoonmaakt en niet overal tegelijk bezig bent. Verder zijn er zeker een paar van de 31 punten op het dagelijkse lijstje welke ik altijd al deed, zoals het (bijna) dagelijks glanzend schoonmaken van de gootsteen en het schoonhouden van mijn mailbox.

Planner

Om alles inzichtelijk te krijgen, is het natuurlijk fijn wanneer je een overzicht van je schoonmaakroutine binnen handbereik hebt. Bij de Clean Mama methode hoort een officiële planner, maar die vind ik erg prijzig en ook te bepalend. Omdat ik mijn routine zelf heb samengesteld, heb ik ook een eigen planner gemaakt.

Nadat ik wat onderzoek had gedaan en bepaald had hoe ik mijn routine in wilde vullen, heb ik in een uurtje drie A4-tjes gemaakt in Word en deze geprint: dagelijkse, wekelijkse en maandelijkse taken. Bij de HEMA heb ik een mapje met insteekhoezen (Foto showalbum - €2,-) gekocht en daar de printjes in gedaan. In de eerste hoes van de map heb ik een paar gekleurde whiteboard-markers (HEMA - €3,-) gestopt, waarmee ik nu mijn dagelijkse/wekelijkse/maandelijkse punten afstreep. Aan het begin van een nieuwe week wis ik de aantekeningen van de vorige week en begin ik weer opnieuw.

Het makkelijke van de insteekmap is dat je de A4-tjes op ieder moment kunt vervangen, wanneer je tot nieuwe inzichten bent gekomen.

Mijn persoonlijke routine ziet er nu zo uit:

Wil je mijn methode in Word downloaden - zodat je hem aan kunt passen naar je eigen wensen - dan kan dat hier:

Schoonmaakroutine.docx

Download DOCX • 38KB

- Dagelijkse routine: hier heb ik soms twee vakjes staan. Deze punten check ik zowel 's ochtends (zodra ik wakker word), als 's avonds (voordat ik ga slapen)

- Wekelijks schema: extra vakjes betekenen hier dat er meerdere ruimtes zijn waar ik deze punten aanpak

- Maandelijkse punten: achter bepaalde punten heb ik de dag gezet waarop ik deze taak het beste aan kan pakken. Vanwege het wekelijkse schema ben ik dan namelijk toch al in die ruimte bezig of werk ik die dag aan een vergelijkbare taak

Flexibel

Het komt vaak genoeg voor dat ik - aan het einde van de dag of van de week - niet overal een vinkje heb gezet. Het enige doel wat het schema voor mij heeft, is dat het me een overzicht geeft van de verschillende huishoudelijke taken in de verschillende ruimtes. Het herinnert me aan bepaalde schoonmaakklusjes waar ik niet altijd direct aan denk. Wanneer ik door de maand heen alle punten een keer kan afvinken, dan gaat het goed... en anders komt het de volgende maand weer. Natuurlijk is mijn schema niet compleet en blijft het dus ook in ontwikkeling, maar voor nu geeft het me rust en (in ieder geval) het gevoel dat ik het redelijk onder controle heb.

Hopelijk heb ik je kunnen inspireren door te laten zien hoe ik mijn huishouden run. Het schoonhouden van je huis kan heel overweldigend en vervelend voelen, omdat al die taken steeds weer terug komen, maar onthoud dat een huis allereerst bedoeld is om in te leven! Die vlek op je houten tafel of die kruimels op de vloer zijn eigenlijk ook kleine herinneringen aan dat heerlijke ontbijtje op zaterdagochtend in het ochtendzonnetje met je gezin of het gezellige etentje wat je had met vrienden die je al veel te lang niet gezien had. Dus maak het met een glimlach weer schoon en geniet in gedachten nog een keertje van die mooie momenten.

~ Esther