Schoonmaken: Olijfzeep / Castillezeep / Aleppozeep

Olijfzeep, Castillezeep, Marseillezeep of Aleppozeep? Wat zijn nu eigenlijk de verschillen?

Allereerst is 'Olijfzeep' de overkoepelende term voor dit type zeep. Het is simpelweg zeep welke gemaakt wordt van olijfolie.

Aleppozeep dankt zijn naam aan de stad Aleppo in Syrië, waar de zeep vandaan komt. Het is geen officieel beschermde naam, maar zeep welke elders gemaakt wordt, kun je eigenlijk niet met goed fatsoen zo noemen wanneer je een beetje respect hebt voor de traditie. Tot op de dag van vandaag wordt Aleppozeep gemaakt van olijfolie met een eventuele toevoeging van laurierbesolie. Mijn eerste kennismaking met Aleppozeep was zo'n 20 jaar geleden. Ik ging destijds - vanwege mijn eczeemklachten - op zoek naar een milde zeep ter vervanging van mijn douchegel.

Zowel Castillezeep als Marseillezeep worden van oorsprong ook gemaakt van olijfolie, maar tegenwoordig worden er ook wel andere plantaardige oliën gebruikt (zonnebloem, kokos, palmolie, enz.). Ook de naam van deze zeep heeft een geografische lading. Castillezeep is afkomstig uit de regio: Castilië en León, in het noorden van Spanje en Marseille uit.. drie keer raden: Marseille in Frankrijk. Eeuwen geleden is het recept van de zeep, via de handelsroutes, meegenomen vanuit Aleppo. Daarmee blijft Aleppozeep toch de enige echte / OG / oorspronkelijke olijfzeep.

Productie

Aleppozeep is dus de originele olijfzeep, die al duizenden jaren gemaakt wordt in de gelijknamige stad Aleppo (Syrië). De basisvariant van de zeep bestaat voor 100% uit olijfolie. In de luxere varianten wordt laurierbesolie toegevoegd, wat bekend staat om de antibacteriële en helende werking. Eerder las ik - in de omschrijving van de luxe variant met 40% laurierbesolie - een waarschuwing dat deze beter niet iedere dag gebruikt kan worden door mensen met een gevoelige probleemhuid. Daarom blijf ik gewoon bij de basisvariant met 100% olijfolie, deze is voor mij voldoende en werkt goed zuiverend.

Een originele Aleppozeep is volledig natuurlijk. Er worden geen synthetische middelen, kleurstoffen, parfum of parabenen gebruikt. Aan het productieproces van de zeep is in al die eeuwen nagenoeg niets veranderd. Het is nog vergelijkbaar met hoe deze zeep duizend jaar geleden ook werd gemaakt.

Bij de start wordt een groot vat olijfolie met loog gemengd en op temperatuur gebracht. Hierbij vormt zich een vloeibare olijfzeep. Aan het einde van het kookproces wordt eventueel de laurierbesolie toegevoegd. De vloeibare zeep wordt vervolgens uitgegoten over de gladde stenen vloer van de fabriek om uit te harden. Nadat de zeep stevig genoeg geworden is, wordt deze in blokken gesneden en wordt het logo van de fabriek op de zeep gestempeld. Hierna hard de zeep verder uit en wordt uiteindelijk opgestapeld om verder te drogen. Na ongeveer een half jaar is de zeep klaar voor gebruik.

Insider heeft een mini-documentaire gemaakt, waarin je het hele productieproces kunt zien:

Gebruik

Deze fantastische zachte zeep kan gebruikt worden voor allerlei persoonlijke verzorgingsklusjes. Je kunt er natuurlijk je gezicht en lichaam mee wassen, maar daarnaast kun je deze ook gebruiken als shampoo of tandpasta.

Jaren geleden heb ik de zeep een tijdje als shampoo gebruikt, maar dat ging toch niet helemaal goed. Misschien kwam het omdat ik destijds mijn haar waste met reguliere shampoo en conditioner (vol sulfaten en parabenen). Mijn hoofdhuid was toen wat agressievere schoonmaakmiddelen gewend. Tegenwoordig was ik mijn haar maar eens per week met een milde natuurlijke shampoo vermengd met wat conditioner. Wellicht is het een idee om het nu toch weer eens te proberen.

Tandenpoetsen met de zeep heb ik ook wel geprobeerd, een heel raar idee in het begin. Het enige nadeel is dat je geen frisse mint smaak overhoud na het poetsen. Dat maakt de ervaring toch wel een beetje apart. Natuurlijk hoef je de zeep ook niet overal voor te gebruiken, maar dit zijn zomaar wat ideeën.

Tegenwoordig gebruik ik Aleppozeep ter vervanging van mijn make-up remover (wel een beetje uitkijken met je ogen, want het prikt wel), douchegel en handzeep. Voor huishoudelijke klussen en om vloeibare handzeep te maken, gebruik ik Castille- of Marseillezeep.

Zelf geloof ik dat het beste is om zo min mogelijk giftige stoffen in je huis te hebben. We weten nog lang niet wat voor effecten al die chemische luchtjes, reinigende schuimende middelen (lees: douchegel, sulfaat, enz.) op onze gezondheid hebben. Wanneer ik mijn boerenverstand gebruik, krijg ik zomaar het gevoel dat het niet heel best voor je kan zijn. Ons lijf wapent zich niet voor niets met de productie van talg tegen té agressieve reinigers. Hoe dan ook.. ik ben ongelooflijk blij dat ik Aleppozeep destijds ontdekt heb! Ik ben benieuwd of jullie er ervaring mee hebben en/of het ook eens gaan proberen..

Heb je zin in een creatief project en wil je zelf ook wel eens zeep maken? Bij deze het recept wat ik gebruikte voor mijn zelfgemaakte olijfzeep:

Recept olijfzeep

454 g olijfolie

104 g demi-water

58 g NaOH (natriumhydroxide - ook wel: gootsteenontstopper)

Benodigdheden

Pan (RVS, geen aluminium)

Staafmixer

Keukenweegschaal

Thermometer

Bereiding

Leg al je gereedschap en ingrediënten klaar.

Doe een schort om, handschoenen aan en zet een veiligheidsbril op.

Weeg alle ingrediënten af:

• de olie in een pannetje

• de NaOH in een schaaltje

• het water in een hittebestendige maatbeker

Voeg de NaOH voorzichtig toe aan het water en roer goed door. Deze NaOH-oplossing heet ‘loog’. Kijk uit voor de damp die vrijkomt, adem het niet in, want dat kan je luchtwegen irriteren. Wanneer alle korrels volledig opgelost zijn, zet de beker dan in een bak met koud water om af te koelen tot 38 graden. Door een chemische reactie zal het loog namelijk warm worden.

Verwarm de olijfolie in het pannetje op laag vuur. Verwarm tot 38 graden.

Wanneer zowel de loog als de olijfolie maximaal 5 graden van elkaar verschillen, kun je ze samen gaan voegen.

Haal het pannetje van het vuur en pak je staafmixer.

Gebruik een fijne zeef om de loog toe te voegen aan de olie.

Zet de staafmixer niet direct aan, maar roer eerst met de kop het geheel door elkaar. Je wilt voorkomen dat er lucht in het mengel komt, dus zet de staafmixer pas aan wanneer alle lucht ontsnapt is.

Zet de staafmixer alleen aan wanneer je deze - in het midden van de pan - tegen de bodem aan houd.

Wanneer je een streep kunt trekken in de mix zonder dat deze direct verdwijnt, dan is het dik genoeg.

Giet de mix in de mal en laat dit minimaal 48u (voorkeur heeft 7 dagen) staan.

Zodra de zeep iets uitgehard is, haal het dan uit de mal en laat het drogen aan de lucht voor minimaal 4 weken.